برای برداشت بهترین محصول سیبزمینی، وجود تعادل صحیحی بین ریزمغذیها و درشتمغذیها ضروری است. کمبود هر یک از مواد مغذی موجب کاهش محصول میشود، از سوی دیگر مقدار هر یک از این مواد باید متناسب با نیازهای گیاه باشد. مروری بر جذب و دفع مواد مغذی توسط گیاه مشخص میکند که چه موادی در چه مرحلهای از رشد نیاز است، همچنین نقش هریک در رشد و ادامه حیات گیاه تعیین میشود.
کمبود هریک از مواد مغذی موجب کاهش عملکرد گیاه میشود
برطبق قانون مینیموم (Liebig)، رشد گیاه براساس بیشترین منابع نیست، بلکه این کمترین منابع هستند که تبدیل به عامل محدودکننده رشد میشوند. این قانون معمولاً بهکمک بشکه لیبیگ نمایش داده میشود که در آن هر بخش از بشکه نمایانگر یکی از مواد مغذی یا عوامل محدودکننده است.
درشتمغذیها
جذب مواد مغذی با توجه به فصل و مرحلهای از رشد که محصول در آن قرار دارد تغییر میکند. حذف مواد مغذی خاک براساس عملکرد از زمینی به زمین دیگر فرق میکند، محصول سیبزمینی میتواند تا ۵۰٪ بیشتر از پتاسیم و نیتروژن خاک استفاده کند. محصول ۳۸٫۵ تن بر هکتار (15.6 t/ac) بیش از ۲۰۰ کیلوگرم بر هکتار (178 lb/ac) از پتاسیم و ۱۲۰ کیلوگرم بر هکتار (103lb/ac) از نیتروژن خاک را مصرف میکند. هردو ماده پتاسیم و نیتروژن در مراحل رشد سبزینه، تشکیل غده و تولید حجم سیبزمینی موردنیاز هستند.
نرخ جذب روزانه درشتمغذیها – کل سیبزمینی
نرخ جذب روزانه درشتمغذیها – غده سیبزمینی
برداشت مواد مغذی اصلی (kg/t غده سیبزمینی)
نیتروژن
نیتروژن در رشد غده و برگ اهمیت دارد. مانند پتاسیم، مقدار زیادی از نیتروژن در طول حجمگیری سیبزمینی از برگ به غده بازیابی میشود.
فسفات
فسفات نیز در مقادیر نسبتاً زیاد برای سیبزمینی لازم است، بهخصوص در مراحل رشد اولیه برای تقویت ریشه و غدهها و در انتهای فصل رشد برای حجمگیری گیاه ضروری است.
پتاسیم
پتاسیم علاوه بر اینکه برای افزایش محصول مهم است، برای حفظ رشد کامل غدهها نیز اهمیت دارد. «جذب راحت» پتاسیم در سیبزمینی مرسوم است.
گوگرد
گوگرد در تمامی مراحل رشد و بهخصوص برای جلوگیری از آسیبهای پوستی سیبزمینی ضروری است.
کلسیم
برای رشد بدون تنش در برگها، منبع منظمی از کلسیم حیاتی است. برای جذب مقادیر اندکی از کلسیم در غدههای سیبزمینی که تأثیر زیادی در کیفیت آن دارد، باید از کود کلسیم نسبتاً زیادی استفاده کرد.
منیزیم
این ماده بیشتر در اواخر رشد نیاز است، بهویژه در طول زمان حجمگیری سیبزمینی (اسلایدها را ببینید). این عنصر برای حفظ کیفیت غدههای سیبزمینی اهمیت ویژهای دارد.
ریزمغذیها
با اینکه مقادیر کمی از ریزمغذیها برای ارضای رشد و افزایش کیفیت محصول سیبزمینی لازم است، حفظ تعادل در همین مقادیر اندک نیز اهمیت زیادی دارد.
برداشت ریزمغذیها (g/t غده سیبزمینی)
بور
بهمنظور انجام چندین فرآیند کلیدی مهم در رشد باید از این ماده در مقادیر زیاد استفاده کرد. همچنین بور برای بهینهسازی مصرف کلسیم ضروری است.
مس
گیاه سیبزمینی مقادیر زیادی از مس خاک را استفاده میکند، اغلب کمبود این ماده در خاک دیده نشدهاست. بیشتر خاکها در درازمدت قادرند مقادیر مناسبی از مس را در اختیار سیبزمینی قرار دهند.
منگنز و روی
برای افزایش محصول این دو ماده لازم هستند. روی نقش کلیدی در ترکیب-N و متابولیسم مربوطه و همچنین تولید نشاسته دارد.
مولیبدن
مولیبدن در خاکهایی که pH پایین دارند اهمیت مییابد.
منبع:vatan.bio